Trong bối cảnh cuộc cách mạng công nghiệp 4.0, trẻ em sớm được tiếp cận, sử dụng mạng internet phục vụ nhu cầu học tập, giải trí, tuy nhiên cũng tiềm ẩn nhiều cạm bẫy, tác động tiêu cực đến trẻ. Vì vậy, bảo vệ, hỗ trợ trẻ em trên không gian mạng là vấn đề cần được quan tâm.
Với trẻ em, mạng internet là một trong những kênh cung cấp kiến thức, giải trí. Tuy nhiên, nếu không được hướng dẫn, kiểm soát tốt thì không gian mạng tiềm ẩn nhiều nguy cơ, rủi ro đối với trẻ em, như tiếp cận thông tin giả; lộ thông tin cá nhân; bị dụ dỗ, lôi kéo truy cập vào trang web có thông tin xấu, độc hoặc nội dung lừa đảo... Do vậy, việc bảo vệ, hỗ trợ trẻ em tương tác lành mạnh, sáng tạo trên môi trường mạng là trách nhiệm của toàn xã hội, cần thiết trong giai đoạn hiện nay.
Theo số liệu từ Cục An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao, Bộ Công an, số lượng vụ việc về tội phạm xâm hại trẻ em trên môi trường mạng ngày càng nhiều, mỗi năm có khoảng 1.500 vụ việc liên quan đến trẻ em. Năm 2018, Luật An ninh mạng được ban hành, quy định một số nội dung về bảo vệ trẻ em trên không gian mạng; trong đó nêu rõ trẻ em có quyền được bảo vệ, tiếp cận thông tin, tham gia hoạt động xã hội, vui chơi, giải trí, giữ bí mật cá nhân, đời sống riêng tư và các quyền khác khi tham gia không gian mạng.
Phát biểu tại diễn đàn trẻ em tỉnh Kiên Giang năm 2023, đồng chí Nguyễn Xuân Kiệm - Phó Giám đốc Sở Thông tin và Truyền thông thông tin về các giải pháp thực thi các nhiệm vụ phòng, chống xâm hại trẻ em trên môi trường mạng, góp phần nâng cao nhận thức xã hội, tạo lập môi trường mạng an toàn, lành mạnh cho trẻ em được triển khai thực hiện thời gian qua. Ngày 18-6-2021, Bộ Thông tin và Truyền thông ban hành bộ quy tắc ứng xử trên mạng xã hội, trong đó có quy định về việc vận động người thân trong gia đình, bạn bè, người xung quanh tham gia giáo dục, bảo vệ trẻ em, trẻ em vị thành niên sử dụng mạng xã hội an toàn, lành mạnh.
Ngày 28-6-2022, UBND tỉnh Kiên Giang đã ban hành Kế hoạch số 149/KH-UBND về việc triển khai chương trình bảo vệ và hỗ trợ trẻ em tương tác lành mạnh, sáng tạo trên môi trường mạng giai đoạn 2021-2025. Kế hoạch đề ra mục tiêu bảo vệ thông tin đời sống riêng tư, bí mật cá nhân của trẻ em khi trẻ em tiếp cận thông tin, tham gia hoạt động trên môi trường mạng. Cùng với đó, UBND tỉnh quan tâm truyền thông đến toàn xã hội, tập trung vào cha mẹ, giáo viên, người chăm sóc về kiến thức, kỹ năng hỗ trợ, định hướng trẻ em tương tác an toàn, lành mạnh, sáng tạo trên môi trường mạng. UBND tỉnh đề ra giải pháp chủ động phòng ngừa, phát hiện hành vi xâm hại trẻ em trên môi trường mạng; đảm bảo các điều kiện cần thiết để trẻ em được tham gia an toàn, lành mạnh trên môi trường mạng, có các giải pháp hỗ trợ phù hợp để trẻ em phục hồi khi chịu tác động tiêu cực từ môi trường mạng. Tuyên truyền hệ sinh thái các sản phẩm, ứng dụng của Việt Nam trên môi trường mạng đáp ứng nhu cầu học tập, giải trí của trẻ em trên môi trường mạng.
Một trong những nhóm giải pháp quan trọng trong bảo vệ trẻ em trên không gian mạng là nâng cao nhận thức, tăng cường vai trò, trách nhiệm các bên liên quan, nhất là gia đình. Phụ huynh chủ động cập nhật kiến thức, hướng dẫn con em kỹ năng sử dụng thiết bị thông minh, tham gia mạng xã hội an toàn. Trường học thường xuyên tổ chức hoạt động giáo dục, trang bị kiến thức, kỹ năng cho học sinh khi tham gia không gian mạng. Chính quyền, ngành chức năng tích cực vào cuộc, giám sát, xử lý nghiêm trường hợp vi phạm liên quan đến không gian mạng./.
Cẩm Tú
Báo Kiên Giang
